Lieve Marieke,

Op deze dag zo goudblozend als de herfstzon schrijf ik je een brief waarin de tijd tikt. Waarin de tijd tikt en ik kopje onder wil gaan in die zee waar jij als een eiland in lijkt te drijven.

De tijd is een raar fenomeen, er zijn boeken over vol geschreven en toch vind ik dat onze tijd, de tijd van jou en mij, de tijd van het ene moment op het andere, zomaar ouders verliezen, de tijd van kinderen of geen kinderen die onherroepelijk om hun bestaansrecht komen eisen, nog wel wat van mijn pen, mijn woorden, waardig is. Want jij en ik weten als geen ander, wij hebben de tijd niet, de tijd heeft ons.

In deze winter, het seizoen van de dood, het seizoen van kale takken en voorzichtige nieuwe knoppen, het seizoen van lucht zo fris dat het kraakt, wordt mijn baarmoeder 32. Ik trouwens ook. En ze tikt, ze tikt als de biologische klok die ze is. Ik voel haar tikken, ik voel haar aankloppen bij de meest primaire cel van mijn ziel. ‘Mag ik?’ Lijkt ze te vragen. ‘En schiet een beetje op, er staat een houdbaarheidsdatum op mij die met de dag korter lijkt te worden.’ De maatschappij knikt driftig toe. De tijd is al tijden bezig haar in te halen. Als ik een baby vast hou, wat ik zó verschrikkelijk graag doe, dat kleine warme lijfje tegen de mijne, voel ik mijn borsten haast branden, ik voel ze haast als van nature melk toeschieten, als het meest logische, het meest absolute.

Mijn hele lichaam wil een kind…

Ik wil het alleen niet.

Het is een strijd met de natuur, precies de tegenovergestelde als die jij aan het leveren bent.

In het licht daarvan is het bijna aanstootgevend. Mijn baarmoeder lijkt maar niet los te willen laten wat ik haar niet wil geven. Terwijl jouw baarmoeder maar niet vast lijkt te willen houden wat jij haar zo zorgvuldig toe stopt. En de tijd omringt ons als een hinderlaag en doet weer haar intrede.

Het leeuwendeel.

Zoals jij het zo mooi zegt, want het kan bij tijden eindeloos voelen. Al dat wachten, al dat rouwen, al die één streepjes die je twee streepjes wil zien worden, al dat harde werken, al dat vasthouden, al die gangen in en uit, al die met witte papieren rollen bedekte tafels, ‘laat je knieën maar openvallen’. Eindeloos. Zoals het lijden soms eindeloos kan voelen. Zoals het wachten soms eindeloos, zoals het lijden soms eindeloos, zoals het wachten soms eindeloos in hetzelfde cirkeltje. Jij altijd achter de tijd aan.

En ik vraag me af wanneer maakt de tijd iets té broos om vast te houden? Wanneer is het te waar om nog omheen te draaien? En moet de keiharde realiteit gewoon op tafel.

Mijn vader struikelde over een drempel, viel en was op slag dood. Zomaar. Zomaar uit het niets was hij op slag dood. Maar dat wil niemand horen. Niemand wil in de buurt komen van de realiteit waar je onschuld je van beschermd als een pantser. Niemand wil aan de realiteit dat kinderen krijgen niet altijd zo simpel is als het domweg willen. Niemand wil aan de realiteit dat we maar bar weinig te willen hebben, wij hebben niet het hoogste woord. Het leven, de tijd, drukt ons dat te pas en te onpas op ons lieve naïeve hart. En wanneer dat gebeurd, wanneer een vader over een drempel struikelt en dood neervalt, wanneer twee ouders opstijgen en nooit meer landen, wanneer onze baarmoeders te leeg blijven, verdwijnt die illusie, glipt door onze vingers en wij blijven ontgoocheld achter. Hans klok is er niks bij. Dat is wat de tijd doet. Het vormt. Soms niet naar wat we willen maar wel naar wat is.

Het kan een krater in ons slaan die niet meer te vullen lijkt. Achter je is alles weg en voor je is het angstvallig leeg uitgestrekt. Overal liggen Exit bordjes in het zand maar niemand die je kan vertellen hoe je uit deze leegte moet lopen.

En dit alles lijkt te zwaar, de illusie een stuk aantrekkelijker. Maar de illusie maakt ook dat we net als een goocheltruc net niet helemaal gezien worden. Dat we net als Hans Klok een show versie zijn van de werkelijkheid. En niemand heeft toch altijd een windmachine bij zich?

Ik schrijf dit dus niet om ons de koude regen van de realiteit in te sleuren omdat het leven nou eenmaal bruut is. Ik schrijf dit omdat ik vind dat het, we, zij, jij helemaal gezien mag worden.

Mogen we het voor een keer niet mooier maken?

Ik wil het niet mooier maken.

Laat het ons alsjeblieft niet mooier maken dan kunnen we eindelijk even uitademen.

Als we uitademen komt er namelijk lucht. Met lucht komt ruimte. Met ruimte komt ook de onschuld misschien weer een beetje terug. De onschuld om te denken, wat nou als ik wel? Wat nou als het morgen gewoon lukt. Wat nou als ik dat leven verdomme bij de strot grijp en er een appèl op doe wat niet te ontkennen valt.

Mag je het nog willen van jezelf? Mag je het nog helemaal hals over kop-je onder erin duiken? Mag je het nog zo vurig in elke vezel verlangen? Handjes op buik, handjes in plakkerige handjes in handjes in handjes, baby tenen, vingers. 8, 9, 10. Alles erop en eraan.

Met ogen als de zijne, pianovingers als die van haar, met jouw woorden en zijn hoopgevende blik. Met dagen gevuld met tetterende tekenfilms en turen naar tv. Met spits hoge bergen en smalle lange wandelpaden, met de hemel op aarde en hun vinden en zien in alles wat je doet.

Ook als het nooit, ook al blijven ze een cadeau onuitgepakt, zijn ze voor altijd een onuitgepakt cadeau. Maar je hebt strikjes om ze heen gedaan, en het allerbeste papier. Je hebt een schoot die warm en handen die maar wat graag willen.

Als je om je heen kijkt zul je je realiseren dat in deze eindeloze tijd er talloze eilandjes drijven, talloze eilanden die net als jij zich afgesneden van de rest lijken te bevinden omsloten door zoveel lege zee. Maar vergeet niet, tijd vult, tijd slokt op, tijd strijkt, tijd dood, tijd drijft ons vanzelf weer naar elkaar toe. Jouw eilandje naar die van mij, zijn eilandje naar die van jou, hun eilandje daar vlakbij. Wij hebben dan zogezegd de tijd niet, de tijd krijg ons maar mooi even wel.

En de tijd weet net als jij en ik, dat er elke dag een ochtend aanbreekt waarin de zon weer achter de bergtoppen door de vallei opdoemt, alles in het meest goddelijke gouden licht laat baden, dat voor dat je het weet, net als die stralen, geluk met de tijd gewoon weer verschijnt.

En het heelt niet alle wonden. Tijd maakt niet alles goed, maar het wordt wel dragelijker.

En ik draag met je mee.

Liefs,

Bowie