not made to be subtle
Not made to be subtle, dat is een quote die goed bij mij past en die mij al vrij jong duidelijk werd. Niet dat ik geen finesse heb of subtiliteit bij mij niet voor komt, maar ik schuw het niet om mijn mond ergens over open te trekken. En kan met gemak woorden geven aan dat wat gezegd moet worden. En waar ik dat vroeger soms als struikelblok zag, want oei je mag vooral niet als “brutaal” worden gezien zie ik dat nu voornamelijk als kracht. Want dat is het ook.
Het zorgt er namelijk voor dat ik wat er speelt helder kan verwoorden, dat ik niet bang ben om onderwerpen aan te raken die we liever schuwen en dat ik dat ook voor anderen kan doen. En zo navigeer ik mijzelf en jou door de onderdrukkende maatschappelijke norm, de rommeligheid van taboes en van dat wat er gezien, gehoord en gevoeld moet worden. Met rake woorden, een beetje brutaliteit en vooral heel veel hart en liefde voor wat ik doe.
Hoe ik werd wie ik ben
Mijn vader struikelde over een drempel, viel en was op slag dood. Het zette mijn hele leven op zijn kop. Hier had ik niks over geleerd al die jaren op school. Over hoe het is om plotseling iemand te verliezen, de troep die rouwen heet maar ook over de absurditeit en humor ervan. Zo had ik nooit gedacht dat mijn vader nog eens in mijn handbagage zou passen toen ik met zijn as door de douane heen moest.
‘Zo had ik nooit gedacht dat mijn vader nog eens in mijn handbagage zou passen’
Ik wilde wel praten maar liep tegen gesloten deuren aan. Vanuit ongemak of onkunde, wel willen maar niet weten wat dan te zeggen of doen. Hoe ben je er eigenlijk voor iemand die rouwt?
Maar als ik wilde dat er meer over gesproken zou worden, dan zou ik zelf het goede voorbeeld moeten zijn. En zo werd ik steeds uitgesprokener, in mijn eigen leven maar ook online. En ik merkte dat elke keer als ik dat deed er veel ongemak was. Maar ook herkenning en opluchting. Het was noodzaak en het was gewenst. En zo begon het: het bespreekbaar maken van taboes werd mijn missie.
Of misschien begon het eerder…
Een half jaar voor de dood van mijn vader veranderde mijn leven ook door een deuropening en een drempel. Ik leerde namelijk in een veel te kleine deuropening van een oud huis in Frankrijk een grote liefde kennen. Er begon een periode waarin we zo misselijkmakend verliefd op elkaar waren dat we van pure extase opstegen en tegelijkertijd bevonden we ons in een situatie die niet in het daglicht mocht bestaan, een emotionele affaire.
Hoe fucking frustrerend ik het vond om daar maar met een paar mensen die ik ongelofelijk vertrouwde over te mogen praten, terwijl het iets is wat zoveel mensen in meer of mindere mate ervaren. De pijn van het niet mogen voelen, zijn en zeggen wat je samen deelt. De angst voor alles opgeven voor het onbekende, en de angst voor het opgeven van het onbekende dat mogelijk het beste in je leven is.
‘Terwijl het iets is wat zoveel mensen in meer of mindere mate ervaren’
En ook een jaar later toen hij in een burn-out en depressie terecht kwam waar we ons het grootste gedeelte van onze relatie in hebben bevonden, en hij degene was die moest lijden en ik degene was die moest volhouden. Toch? Hoe ik mezelf soms afvroeg, ‘is het dan nu eindelijk voorbij? Mag ik dan nu alsjeblieft op adem komen?’
En dat spanningsveld van wanneer je in iemand anders pijn zit en zijn privacy moet waarborgen terwijl jij een wereld meemaakt waar je eigenlijk niet over mag praten. Geen ruimte meer kunnen innemen in je eigen huis tot het grote vuur een waakvlam werd. Volhouden, volhouden, volhouden.
Dat is misschien wel waar het eigenlijk begon. Dat praten over dat wat we liever niet horen. Dat wat te vies, te provocatief of pijnlijk of schaamtevol is.
Of misschien begon het wel nog veel en veel eerder, met mijn moeder…
Misschien begon het met haar verjaardagen. Waarbij elk jaar weer al haar exen gezellig samen om tafel taart zaten te eten. Of begon het met mijn vader die de eerste vijf jaar van mijn leven gewoon in Canada bleef wonen en daarmee maar met tussenpozen bij ons in Nederland was. Of mijn moeder die naast mijn vader ook nog andere liefdes had en daarmee mijn beeld van wat een relatie of gezin hoort te zijn, compleet openbrak.
Misschien begon daar, in dat prille begin van mijn leven, wel mijn onophoudelijke drang om alles open te breken wat vast zit, wat we willen wegstoppen, wat er niet mag zijn.